Copyright: Jan A. Baaijens, pastorale hulpverlening.
Waardoor ontstaan ze?
Door innerlijke problemen en verslavingen kunnen we ons hart openen voor angst, jaloezie en haat. Als je in de steek bent gelaten, kun je worden gekweld door gevoelens van geleden onrecht, verraad en schaamte. Je kunt dan bang zijn om andere mensen te ontmoeten, of om hen recht in de ogen te kijken.
Hierdoor ga je jezelf afschermen voor anderen. Je kunt dan door zelfmisleiding steeds meer denkbeeldige vijanden gaan zien, terwijl dit niet zo hoeft te zijn. Je verliest dan het zicht op de werkelijkheid. Je schiet dan in de verdediging, als kanon ‘De leugenaar’ op de Boulevard in Vlissingen.
Een meisje schreef me eens: ‘Ik ben zo vol van machteloze woede en verdriet, alles is gebroken in me, iedereen keert zich tegen me. Ik kan zo niet schrijven. Als ik dan door iedereen gehaat word, vind ik het niet waard meer om te leven. Je denkt natuurlijk: is ze weer eens bezig met zelfmedelijden! Nou, je denkt maar. Niemand snapt me.’
Hieronder kun je aanklikken op de PowerPoint van deze sessie:
PowerPoint Bevrijding van geestelijke blokkades
Een innerlijk gevecht
Het lijkt wel dat veel mensen een innerlijk gevecht leveren tegen negatieve gedachten en infiltraties van kwade geesten. Zij worden belaagd vanuit de geestelijke wereld. Heb je ook last van kwellende invallende gedachten, waartegen je een strijd voert die je vaak moedeloos, depressief en angstig maakt? In Psalm 27 zie ook zo’n geestelijke strijd. David wijst ons in deze Psalm ook de weg van bevrijding en overwinning!
Samen lezen Psalm 27
Opdracht 1.
We lezen in Ps. 27:1: ‘De HEERE is mijn licht en mijn heil, voor wie zou ik vrezen? De HEERE is mijn levenskracht, voor wie zou ik angst hebben?’
a. Waarom is deze tekst zo belangrijk voor ons?
b. Hoe kun je dit voor jezelf geloven?
Opdracht 2a – Samen lezen Psalm 27:7-10
a) Wat valt je op bij deze woorden van David tot God?
b) Waaruit blijkt zijn geloofstaal?
c) Hoe kun je God zoeken en vinden?
d) Wat denk je van vers 10: ‘Maar de HEERE zal mij aannemen’?
Hoe reageer je op afwijzing?
Volgens Derek Prince zijn er drie soorten afgewezen mensen te noemen die negatief reageren op afwijzing:
A. Mensen die eraan toegeven.
B. Mensen die zich goed houden, maar die het probleem bedekken.
C. Mensen die hard terugvechten.
Opdracht 2b. Herken je jezelf in één van deze drie reacties? Hoe dan wel?
Derek schrijft: ‘God biedt ons volledige acceptatie aan, maar het ons realiseren van Zijn liefde wordt vaak geblokkeerd door de verstrekkende gevolgen van afwijzing, beschaamd vertrouwen en verlegenheid.’
Opdracht 2c. Wat vind je van deze stelling van Derek Prince?
Bouw geen muur om je heen
In het boekje ‘Wie ben je’ (ondertitel: Ontdek je eigenwaarde in Christus) zegt een zekere David: ‘Ik durfde niet op te komen voor mezelf omdat ik bang was om afgewezen of gepest te worden. Dat was namelijk al zo vaak gebeurd. Ik was meer gericht op de ander, in de hoop dat de ander mij zou accepteren en ik er bij zou horen. Dat maakte dat ik mezelf heb verloren. Ik kon niet mezelf zijn.’
Heb je jezelf wel eens afgevraagd toen je boos was en negatief bleef reageren: ‘Waarom gedraag ik me zo?’
Boosheid zegt namelijk iets over jezelf, je zelfbeeld, je emoties en je karakter. Voor herstel moet je het durven uitspreken, en er geen muur omheen bouwen. Als je boosheid en angst niet durft te benoemen en te bespreken, ontstaan en benauwende muren of blokkades in je leven.
Kun je vergeven?
Als je iemand niet kunt vergeven, zit je met een ernstige blokkade. Hoe zullen je zonden vergeven kunnen worden als je zelf niet kunt vergeven? Jezus verzekert ons in Matth. 6:15:‘Maar als u de mensen hun overtredingen niet vergeeft, zal uw Vader uw overtredingen ook niet vergeven.’ Trouwens, als je het kwaad blijft vasthouden, hoe kun je er dan van loskomen? Je blokkeert ‘door niet te vergeven’ de weg naar je eigen geestelijk herstel. Het volgende lied van Marcel & Lydia Zimmer wijst ons een begripvolle weg naar genezing. Je kunt Opwekking 629 hieronder aanklikken:
Als er vergeving is…
Hoe kan ik verder leven, hoe moet ik verder gaan.
Kan ik ooit vergeven, wat mij is aangedaan.
De woorden in mijn ziel, de haat en bitterheid,
lijken niet te helen niet door woorden, niet door tijd.
Refrein:
Maar als er vergeving is, kan er genezing zijn,
van de pijn en het verdriet diep van binnen.
Als er vergeving is,kan er genezing zijn,
en de weg van herstel kan beginnen.
O God, ik heb U nodig, Ik kan het zelf niet.
Ik lijk haast te verstikken, in angst en in verdriet.
Hoe kan ik ooit vergeven, zoals U mij vergeeft,
dwars door alles heen wat mij beschadigd heeft.
Geef mij de kracht van Uw liefde om verder te gaan,
ook al zal er een litteken blijven bestaan.
Want is Uw liefde niet sterker dan de dood,
en Uw vergeving niet dieper dan mijn nood?
Want waar Uw vergeving is, zal genezing zijn,
van de pijn en het verdriet diep van binnen,
waar Uw vergeving is zal genezing zijn
en de weg van herstel kan beginnen.
Corrie ten Boom en de bewaker uit het concentratiekamp
Als je kunt vergeven, is de weg naar vrede en geluk weer geopend. Je kunt dan op een bijzondere wijze de nabijheid en goedkeuring van God in je leven ervaren. Corrie ten Boom heeft het ervaren toen ze één van de meeste gruwelijke bewakers uit het concentratiekamp later in Berlijn ontmoette. Hij was tot geloof gekomen, en vroeg haar om vergeving. Uit zichzelf kon ze hem eerst niet vergeven, maar God maakte het mogelijk. Ze vertelt het in de volgende korte toespraak:
Vergeving voor een misdadiger
De vader van Lydia Zimmer is zendeling Jan Pit. Hij is zendeling in Laos geweest en directeur van Open Doors in Afrika en Europa. Hij overleed in 2008. Van zijn hand zijn verschillende boeken verschenen. In het boek ‘Doorbroken grenzen” (oktober 2009) schrijf hij over zijn veelbewogen leven. In Zuid-Afrika ontmoette hij Grace Dubé, de moeder van Bonani. Ze woonde met haar gezin in Soweto, een zwarte voorstad van Johannesburg. Haar man Benjamin was een zwarte evangelist, die de boodschap van liefde en vergeving bracht.
Jan Pit verhaalt: ’Op een dag werd Benjamin door tien volksgenoten aangevallen en doodgestoken. Zijn moordenaars pakten zijn Bijbel, die hij altijd bij zich droeg, en drenkten die in zijn eigen bloed. Ze schreeuwden: ‘Wij willen geen boodschap van liefde en vergeving horen. Wij willen haat. Alleen dan zullen wij bevrijd worden van de blanke overheersing en apartheid.’ Zijn zoon 12-jarige Benoni had zich achter een vuilniscontainer verstopt. Hij zag het gebeuren, maar kon niets doen.
Grace vertelde Jan het gruwelijke verhaal. Ze vertelde dat haar zoon die nacht na de moord niet kon slapen en de hele nacht had gehuild. De Heere raakte echter in die nacht zijn hart aan en deed een wonder bij de jongen. Zijn vader had de avond vóór de moord tegen hem gezegd: ‘Zoon, als mij ooit iets overkomt, beloof me dat jij mijn werk zult voortzetten als je groter wordt. Jij kunt mooi zingen. Zul je altijd blijven zingen voor de Heer?’ Bonani had dit beloofd.
’s Morgens na die nacht hoorde Grace haar zoon in zijn slaapkamer zingen. Eerst met een gebroken stemmetje, maar het werd steeds krachtiger. Hij had een lied gemaakt in zijn taal. Hij zong: ‘Vader vergeef het hun, want ze weten niet wat ze doen.’
De tien moordenaars zijn gearresteerd en gevangengezet. De drie eigenlijke moordenaars kregen 15 jaar, maar de zeven anderen, die het ook wel hadden beraamd en er bij waren geweest, kregen een aanzienlijk lagere straf.
Op een zekere dag was één van deze zeven misdadigers aanwezig in een dienst in een grote kerk in Soweto. Daar trad de familie Dubé op en zongen hun lievelingslied ‘Vader vergeef’. Grace las Matth.18:21-22, vertelde dat ze had moeten leren vergeven, niet eenmaal, niet zevenmaal, maar zeventig maal zeven maal.
Na de uitnodiging om naar voren te komen, kwam uiteindelijk een man bij haar. Hij sloeg de ogen neer en zei: “Ik heb Jezus nodig. Ik heb vergeving nodig. Ik… ik hoorde bij de groep die uw man heeft vermoord. Ik heb niet meegedaan aan de steekpartij, maar ik ben één van de zeven die vervroegd zijn vrijgelaten. Wat moet ik doen om vergeving te ontvangen?’
Grace ervoer toen dat het gemakkelijker was om te zingen ‘Vader vergeef’, dan te zeggen: ‘Ik vergeef jou’. Grace verhaalde verder aan Jan Pit: ’Maar op dat ogenblik raakte God ook mij aan. Hij gaf mij de kracht om mijn armen om de medeplichtige van de moordenaar heen te slaan en hem te vergeven, zoals Jezus ons vergeeft. Ik… ik heb tegen hem gezegd dat hij nu mijn broeder was geworden. Ze voegde eraan toe: Hij ging weg als een volkomen nieuw mens. En ik ook.’
Jan Pit geeft ons verder door dat Bonani later de leider van een christelijke muziekgroep is geworden. ‘God had hem aangeraakt, op twaalfjarige leeftijd. Sindsdien hebben Grace en haar gezin dit lied en andere liederen gezongen voor veel mensen die zelf worstelen met verdriet en pijn.’
Als je weet dat iemand iets tegen jou heeft (terwijl jij misschien niets tegen deze persoon hebt), moet je toch proberen het goed te maken met deze persoon. Je kunt dit lezen in de Bergrede, in Matth.5:23-25. Als je het eerlijk hebt beleden, en het zoveel mogelijk goed hebt gemaakt, kun je de weg naar herstel en heling inslaan.
Kom uit je emotionele gevangenis
Wilkin van de Kamp leert ons in de digitale nieuwsbrief van oktober 2010 (van het bevrijdingspastoraat ‘Geboren om vrij te zijn’): ’We zullen ons hele leven te maken krijgen met mensen die ons kwetsen en pijn doen. Als we hier niet goed op reageren, dan kunnen we emotioneel verwond en zelfs emotioneel gebonden raken, waardoor wij levenslang gebonden zijn aan hen die ons schuldig zijn en aan de pijn die ze ons hebben aangedaan! Onvergevingsgezindheid houdt ons emotioneel gebonden, waardoor we vast blijven zitten in onze emotionele gevangenis.’
Wilkin haalt de gelijkenis van de onbarmhartige knecht aan (zie Matth.18:23-35), die de schuld van een andere slaaf niet wil vergeven, terwijl hem zijn schuld wel was vergeven. Zijn eigen barmhartige heer was bewogen over hem en daarom had hij zeker ook vergevingsgezind moeten zijn over zijn iemand die hem veel minder schuldig was. Uiteindelijk is deze boze slaaf door zijn heer overgegeven aan de folteraars, totdat hij zijn hele schuld zou hebben betaald (vers 34). In vers 35 leert Jezus ons: ‘Zo zal ook Mijn hemelse Vader met u doen, als niet ieder van u van harte de misdaden van uw broeder vergeeft.’
Wilkin verklaart: ‘Het Griekse woord voor ‘folteraars’ betekent dat we zowel emotioneel als lichamelijk gekweld worden. Als wij niet vergeven,dan worden we overgegeven aan folteraars, die ons lichamelijk en fysiek zullen kwellen en onze relaties verstoren. Onvergevingsgezindheid houdt ons emotioneel gebonden aan degene die ons iets schuldig is en aan de pijn die ons is aangedaan. Anderen kunnen met ons bidden voor een doorbraak of voor genezing, maar als wij door onze eigen onvergevingsgezindheid zijn overgeleverd aan deze folteraars, dan is er maar één manier om uit hun greep verlost te worden: door de ander te vergeven.
Vergeving is de enige sleutel om bevrijd te worden uit onze emotionele gevangenis. Dan worden we in onze ziel losgemaakt van zowel de emotionele binding als ook van de pijn die ons is aangedaan. Vergeving is het geestelijke dynamiet dat God gebruikt voor het opblazen van gevangenisdeuren die ons tegenhouden los te komen van de dader en de pijn van het verleden. Wie vergeving schenkt, zal van God innerlijke genezing ontvangen, waardoor de wonden uit het verleden zullen genezen, de zielsbanden gereinigd en mogelijk relaties gezond worden. Vergeving is de sleutel om emotionele bindingen te zuiveren van angst, bitterheid en wrok, zodat we gezonde en duurzame relaties kunnen aangaan en onderhouden.’
‘Vergeving’ is de sleutel
om ons te bevrijden uit onze emotionele gevangenis
Bevrijding van innerlijke blokkades
Vanuit het eerder aangehaalde boekje ‘Wie ben je?’ wordt op blz. 47 een hint gegeven om therapeutisch om te gaan met boosheid. Je kunt het ook gebruiken voor angst, afgunst, twijfel en andere zaken die door afwijzing kunnen zijn gaan voortwoekeren in je leven. Bij vergeving moet je ook denken aan het kunnen vergeven van jezelf.
Opdrachten om er vrij van te komen. (Antwoord steeds met één zin.)
Opdracht 3.
Kies maar uit wat bij je past en vul het verder aan:
Ik voel me boos, omdat ik denk dat ik machteloos ben
Ik voel me boos, omdat ik denk dat ik niet gewaardeerd word
Ik voel me boos, omdat ik denk dat ik niet gehoord word
Ik voel me boos, omdat ik denk dat mij onrecht is aangedaan
Ik voel me boos, omdat niemand me begrijpt
a. Ik voel me boos, omdat …
Doe hetzelfde met angst, afwijzing, afgunst en twijfel, depressiviteit, vergeving:
b. Ik voel me angstig, omdat …
c. Ik voel me afgewezen, omdat …
d. Ik ben afgunstig of jaloers, omdat …
e. Ik twijfel, omdat …
f. Ik ben depressief, omdat …
g. Ik kan niet vergeven, omdat …
Zijn er al bepaalde muren van pijn en zorg in je leven afgebroken? Hoe is dit gebeurd? Wil je er iets van delen in de groep?
Opdracht 4 – Geef maar aan wat hoe het bij je is gegaan:
a. Ik voel me niet meer zo boos, omdat ik …
b. Ik voel me niet meer zo angstig, omdat …
c. Ik voel me niet meer zo afgewezen, omdat …
d. Ik ben niet meer zo afgunstig of jaloers, omdat …
e. Ik twijfel niet meer zo, omdat …
f. Ik ben niet meer zo depressief, omdat …
g. Ik kan nu wel vergeven, omdat …
Muren of blokkades van boosheid en angst
Er zijn ook gepantserde mensen, die door hun wantrouwen de controle niet uit handen durven te geven naar God toe. Het kwaad kan zich tegen jezelf gaan keren. Je kunt dan een blokkerende muur gaan optrekken om je heen, om jezelf te beschermen.
Het kan dan juist een verstikkende ruimte voor je gaan worden! Hoe je eruit kunt ontsnappen, kun je verderop zien in het volgende plaatje.
Opdracht 5.
Denk na over de twee afbeeldingen op de opgebouwde blokkades. Je kunt in de vakjes van het eerste plaatje opschrijven waarmee jij een muur van blokkerende emoties en onbegrip om je heen hebt opgetrokken.
Je kunt de blokkades benoemen (bijvoorbeeld: afwijzing, boosheid, afgunst, angst, niet kunnen vergeven, trots, geleden onrecht, verraad, geschonden vertrouwen, schaamte, verlegenheid, weinig eigenwaarde, controle bewaren, enz.).
Opdracht 6
Je kunt in de vakjes op afbeelding hieronder opschrijven hoe je een openingen hebt kunnen maken om eruit te kunnen komen voor jezelf. Hoe kwamen er ook weer openingen naar God en naar andere mensen toe. (bijvoorbeeld: vertrouwen, liefde, geloof, hoop, vergeving, nederigheid, waarheid, eerlijkheid, bekering, fouten toegeven en belijden, wijsheid, iets rechtzetten, acceptatie, je veilig weten, enz.).
Opdracht 7
Praat samen na over wat je hebt ingevuld: hoe het bij je was, en wat je er aan hebt gedaan om de vervelende situaties te verbeteren en op te lossen.
Hoe worden angst, boosheid en depressies overwonnen?
Door geloof, hoop en liefde komen we in contact met een almachtig God. Geef je gevecht over in de handen van de Verlosser en Overwinnaar: Jezus Christus! Door onszelf te richten op God en Zijn liefde, kunnen we in vrijheid leren leven. Herken je Zijn liefde?
Let op 1 Johannes 4:9: ‘Hierin is de liefde van God aan ons geopenbaard, dat God Zijn eniggeboren Zoon in de wereld gezonden heeft, opdat wij zouden leven door Hem.’ Door Hem ontvang je geloof, hoop en liefde! Daardoor kun je het in je innerlijk gevecht overwinnen.
Overwinnen door geloof, hoop en liefde
In 1 Joh. 5:4-5 wordt verklaard: ‘Want al wat uit God geboren is, overwint de wereld; en dit is de overwinning die de wereld overwonnen heeft: ons geloof. Wie anders is het die die de wereld overwint dan die gelooft dat Jezus de Zoon van God is?’ Heb je dat geloof, ken je die hoop en die bevrijdende liefde? We leren in 1 Johannes 4:18: ‘Er is in de liefde geen vrees, maar de volmaakte liefde drijft de vrees uit.’
Opdracht 8
a. Bespreek de hierboven genoemde teksten uit 1 Johannes 4 en 5
b. Hoe kunnen we overwinnen door geloof, hoop en liefde?
c. Vul hieronder in wat je graag wilt ontvangen, en waarvoor je wilt laten bidden.
